Aktualności

Ten prosty, niedrogi i skuteczny sposób stosowania kwasu szczawiowego zyskuje w Szwecji coraz większą popularność. Aby metoda była skuteczna i bezpieczna dla pszczół, muszą być zachowane pewne warunki.

Roztwór leczniczy. Stosowany jest letni roztwór syropu cukrowego (1:1) zawierający 3,2% kwasu szczawiowego. Do jego przygotowania używany jest kwas szczawiowy 2ˇhydrat (zawiera 71,4 % kwasu szczawiowego). Roztwór sporządza się w proporcjach: 7,5 g kwasu szczawiowego 2ˇ hydrat : 100 g cukru: 100 g wody. Z tych ilości otrzymamy około 150 ml roztworu. Jest niezmiernie istotne, aby zachować podaną proporcję.

Sposób podania roztworu i dawka. Strzykawką lub aplikatorem nakrapia się, a właściwie polewa pszczoły w uliczkach cienkim strumieniem roztworu w dawkach:
- mała rodzina 20 - 25 ml 
- normalna rodzina 25 - 30 ml
- silna rodzina 30 - 35 ml.

Na jedną uliczkę przeznacza się około 5 ml roztworu leczniczego. Bardzo delikatne odymianie, zniechęcające pszczoły do opuszczania uliczek, czasem bardzo ułatwia pracę. Do wyjmowania beleczek międzyramkowych wskazana jest pomoc dodatkowej osoby.

Termin stosowania. Leczenie prowadzi się w rodzinach bez czerwiu, jesienią (druga połowa października).

Warunki atmosferyczne. Temperatura zewnętrzna podczas leczenia nie powinna być niższa niż 0°C.
UWAGA: Wykonujemy tylko jeden zabieg. Powtórne użycie kwasu przed upływem trzech miesięcy może być dla pszczół niebezpieczne.

Kwas szczawiowy 2ˇhydrat ma postać kryształów. W tej formie jest najbardziej niebezpieczny i może spowodować poparzenia skóry, błon śluzowych, obrzęk układu oddechowego. Czynności wykonywane z kwasem w tej postaci, np. odważanie, powinny być wykonywane nie tylko w okularach i rękawiczkach, ale i w specjalnej masce. Z tego powodu w krajach, gdzie jest polecany pszczelarzom do zwalczania warrozy, wprowadza się na rynek opakowania zawierające małą, odpowiednio odważoną ilość kwasu, np. 15 lub 30 g. Czasem opakowania są tak przygotowane, że wystarczy do nich tylko dodać odpowiednią ilość cukru i wody, i po wymieszaniu można roztwór nabierać do strzykawki. Doskonałym aplikatorem roztworu do polewania pszczół jest dozownik do Perizinu, wprowadzony na rynek przez firmę Bayer. Jest on dostępny w sklepach pszczelarskich. Czynimy starania, aby w sprzedaży pojawiły się też opakowania z odpowiednio odważoną ilością kwasu, który należy tylko wsypać do przygotowanego roztworu cukru.

Kwas mrówkowy i szczawiowy są substancjami żrącymi. Przed rozpoczęciem pracy należy zapoznać się z informacją zamieszczoną na opakowaniu odczynników. Przy pracy trzeba koniecznie używać okularów ochronnych lub osłony twarzy, gumowych rękawiczek i odzieży ochronnej z długimi rękawami. Z kwasem mrówkowym trzeba pracować zawsze na zewnątrz, stojąc od strony wiatru w stosunku do obszaru działania. W razie wyczucia kwaśnego zapachu należy opuścić miejsce, aż do czasu ulotnienia się oparów. W przypadku dłuższego kontaktu ze stężonymi kwasami konieczne jest nałożenie maski z odpowiednim filtrem pochłaniającym pary kwasów organicznych lub pyły ( przy odważaniu kryształów kwasu szczawiowego). Szersze informacje o szkodliwym działaniu tych substancji i środkach ostrożności można znaleźć w artykułach dr. Lipińskiego, zamieszczonych w ubiegłym roku w "Pszczelarstwie".

Przedstawiona zintegrowana metoda zwalczania warrozy z pewnością wymaga od pszczelarzy większej wiedzy i większych nakładów pracy, niż użycie środka chemicznego, Jednak nie powinna sprawiać większych trudności tym pszczelarzom, którzy mają nieduże pasieki. Stosowanie kwasu mrówkowego do zwalczania warrozy jest w Europie legalne. Natomiast kwas szczawiowy, choć szeroko już praktykowany i przez odpowiednie władze często zalecany, a nawet propagowany, od strony prawnej nie jest jeszcze zalegalizowane. Dzięki wysiłkom członków europejskiej grupy do spraw zintegrowanej walki z warrozą udało się zebrać większość niezbędnych funduszy (93 tys. euro) i pełna dokumentacja wymagana przy ubieganiu o dopuszczanie do obrotu i kontroli produktów leczniczych dla ludzi i zwierząt została we wrześniu ubiegłego roku złożona w Europejskiej Agencji ds. Kontroli Leków (EMEA - European Agency for the Evaluation of Medicinal Products).